Jaaaa, het is Mosselweek. Dat betekent dat talloze restaurants door het hele land speciale mosselmenu’s aanbieden. En ken jij de mosselman? Nee, waarschijnlijk niet! Toch oogsten onze Zeeuwse mosselmannen jaarlijks zo’n 57 miljoen kilo mosselen. De meeste daarvan eten onze zuiderburen en dan komen wij. De Hollandse mosselen komen voornamelijk uit Zeeland en daar zijn de Zeeuwen, terecht, best trots op. Maar wat weten we eigenlijk van dit schelpdier?  Hoe zijn we er ooit voor gevallen en hoe komt hij eigenlijk op ons bord? In het kader van de Mosselweek, die tot en met 11 september duurt lees je hier in 5 stappen alles wat je moet weten over de Hollandse mossel! En ook al lust je hem niet, het is toch leuk om te weten hoe dit typisch Hollandse product gekweekt, verwerkt en verhandeld wordt!

 foto’s het Nederlands Mosselbureau.

De Mosselweek 3-11 september in het hele land

1) Sinds wanneer eten wij mosselen en waarom?

Wij Hollanders eten eigenlijk nog niet zo lang mosselen en ook niet zo veel als de Belgen. Volgens de overleveringen hebben zij de mossel zo’n 200 jaar geleden leren eten. Napoleon regeerde toen in ons land en hij zag wel wat in de mosselvangst. Het leek hem namelijk perfect voedsel voor de vele Belgische industrie-arbeiders. Dus bracht hij scheepsladingen vol naar de Vlaamse steden. Pas veel later, ruim 100 jaar geleden, leerden de Hollanders de mossel ook te waarderen. Maar er moest nog heel veel PR en marketing aan te pas komen om ons echt te overtuigen. Na de tweede wereldoorlog zijn we pas echt serieuze mosseleters geworden.

2) Waar groeit de mossel?

Er zijn twee kweekgebieden: in de Oosterschelde en in de Waddenzee. De meeste mosselpercelen liggen in de Waddenzee. Door de sterke invloed van eb en vloed is er een hoger aanbod van voedsel voor de mosselen en groeien ze dus harder. Maar harde stormen en vraat door krabben en zeesterren tasten de hoeveelheden in de Waddenzee aan. Daar heeft de Oosterschelde, vooral door de stormvloedkering, weinig last van.

Foto: via mossel buro

Foto: Het Mosselbureau

3) Hoe is de mosselvangst geregeld?

Sinds 1825 is de mosselvangst in ons land geregeld door de overheid. Vangstgebieden zijn verdeeld in percelen die via loting aan vissers toegewezen worden. Sinds 1870 moeten de visser de overheid via pacht betalen voor de percelen. Vroeger werden mosselen alleen maar gevangen, maar sinds er veel vraag naar is, worden ze vooral gekweekt. Daarvoor halen vissers mosselzaad uit de Waddenzee en de Zuiderzee om vervolgens uit te zetten in hun eigen percelen. Zodra ze willen oogsten moeten ze bij de overheid een vergunning aanvragen en bepaald diezelfde overheid hoeveel ze in hun eigen perceel mogen vangen.

4)Hoe groeien mosselen?

In het voorjaar stoten volwassen mosselen zaadcellen en eitjes uit. Na 1 dag al zijn dit larven en gaan ze op de bodem liggen en verder groeien. Als ze 1 cm groot zijn noemen de vissers het mosselzaad. Een bepaald percentage van het zaad mogen de vissers twee keer per jaar opvissen en naar de groeipercelen brengen. Dat gebeurt als de mossel zo’n 3 cm groot is. In het groeigebied in de Oosterschelde groeien ze dan in 2 jaar uit tot volwassen mosselen van 5-6 centimeter. Omdat mossel een natuurproduct is, is er altijd het risico op een slechte oogst. Of omdat het te koud is, het water niet schoon genoeg is of er een virus heerst onder de mosselen. Vandaar dat de vissers altijd aan het innoveren zijn om een gegarandeerde hoeveelheid mosselzaad te hebben.

Foto: Het Mosselbureau

Het Mosselbureau

5)Hoe worden de mosselen verhandeld?

Mosselen gaan na de oogst naar de mosselveiling in Yerseke. Eerst worden van een aangeboden partij via een steekproef monsters genomen. Aan de hand daarvan wordt bepaald  hoeveel mosselen de kweker aanbiedt, hoe groot de mosselen zijn en hoe groot het percentage restmateriaal (losse schelpen, pokken, zeesterren e.d.) in de lading zit. Het resultaat wordt bekend gemaakt en dan kan het veilen beginnen. De opgekochte partij mosselen gaat vervolgens naar de verwaterpercelen van de opkoper. Daar blijven de mosselen minimaal een week liggen met de klepjes open om zo het zand dat in de schelp zit er uit te spoelen. De mosselhandelaar vist vanuit zijn eigen waterperceel de hoeveelheid op die hij verkocht heeft. Dit verpakt en distribueert hij dan binnen 24 uur naar de klant. De mosselen die wij eten lagen de dag ervoor dus nog in het water! Een echt vers product dus.

foto Mark Nelemans via Het Mosselbureau

Wil je nog meer info over mosselen? Kijk dan op www.mosselweek.nl

Je kunt ook vriend worden van de mossel op: www.vriendenvandemossel.nl. Dan mag je mee op een mosselkotter!

Wil je een lekker recept van een mosselquiche? Kijk dan hier!  Happy Mosselweek!

TG Facebook Comments