Je zocht naar Nieuwjaar - Mijn Hollandse KeukenMijn Hollandse Keuken

Nieuwjaars eet-tradities? Hebben we die dan, hoor ik je denken. Jazeker. We hebben er zelfs best veel. Vaak zijn ze lokaal en weten we daar in de rest van het land weinig van. Jammer, want het zijn echt leuke tradities met mooie achtergronden. Een van de dagen in het jaar waar we heel veel tradities hebben, is op Nieuwjaarsdag. Met de oliebollen nog maar net achter de kiezen staan er op 1 januari nieuwe gerechten klaar om het jaar goed te beginnen. En ik heb ze vandaag voor je op een rijtje gezet. Maar eerst wens ik je nog een heel mooi, gezond en gelukkig nieuwjaar!

Nieuwjaars eet-tradities op een rij

De duivekater

De Romeinen gaven elkaar geschenken ter ere van het nieuwe jaar. En dat gebruik name ze ook mee naar de Lage landen. Zij zagen brood als een vruchtbaarheidssymbool en daarom gaven ze elkaar bij het begin van een nieuw jaar zoet gebak gevuld met rozijnen of vruchten.

De rest van het jaar moest de gewone man van toen het stellen met het minder smakelijke roggebrood. Rogge groeide in Nederland en was dus goedkoop, maar tarwe voor witbrood moest geïmporteerd worden omdat het in Nederland te koud is voor dit gewas. Het was daardoor te duur voor de gewone bevolking dus aten zij roggebrood. Behalve dus met nieuwjaarsdag.

Duivekater op een schilderij van Jan Steen dat in het Rijksmuseum hangt.

Een van de feestbroden die we nu nog kennen is de Noordhollandse Duivekater. Deze wordt gegeten rond alle feestdagen, dus ook met Pasen en Pinksteren. In het bakkerijmuseum ‘In de gecroonde Duyvekater’ op de Zaanse Schans bakken ze nog Duivenkaters.

Tilburgse nieuwjaarskoeken

Een culinaire Nieuwjaars eet-traditie die nog helemaal levend is, is die van de Tilburgse nieuwjaarskoeken. Ze zijn bij vele bakkers in de stad vers verkrijgbaar.

Tilburgse nieuwjaarskoek van bakkerij Govert van Nunen uit Tilburg.

De Tilburgse nieuwjaarskoek is een platte, ovale, bruine koek waarop met sierlijke witte eiwit-suikerletters ‘Gelukkig Nieuwjaar’ is gespoten. De traditie komt voort uit de tijd dat Tilburg nog een bloeiende industriestad was en de fabrieksbazen de werknemers met nieuwjaar trakteerden op deze speciale koek. Een zekere bakker Maas uit de Heuvelstraat kwam op het idee om de receptuur wat aan te passen en er de huidige ovale koek van te maken. Zijn recept is inmiddels overgenomen door bakkerij Govert Nunen op de Westermarkt.

Maar ook vele andere bakkers in de stad verkopen de koek. Het recept is een zorgvuldig bewaard geheim! De koek lijkt op de Duitse Lebkuchen maar heeft in plaats van gember een duidelijke honingsmaak.

Kniepertjes

In het noorden van Nederland, en dan vooral in Drenthe en Groningen eten ze met oud en nieuw kniepertjes. Veel mensen maken ze zelf met een speciaal wafelijzer. Kniepertjes zijn er in platte vorm, maar je kunt ze als ze nog warm zijn ook in een vorm vouwen. En zo kwam ooit iemand op het idee om er een rolletje van te maken. En die te vullen met slagroom. Volgens sommige eet je met oudjaar de platte kniepertjes en mag je met nieuwjaar los gaan met een opgerolde vol slagroom.

In Coevorden brak in 1770 een gigantische rel uit rond de kniepertjes. Deze werden op Nieuwjaarsdag aan de armen uitgedeeld. Maar toen kwam iemand op het slechte idee om dat te verbieden. Dat heeft de stad geweten. Er braken enorme rellen uit en het idee werd snel ingetrokken. Nog steeds worden in Coevorden op Nieuwjaarsdag kniepertjes gebakken.

Zeelandse zoute bonen met spek

In Zeeland eten ze op nieuwjaarsdag geen koekjes maar zoute bonen met spek. De bonen werden in de zomer al in het zout gelegd en dan met Nieuwjaarsdag gegeten als lekkernij. Tegenwoordig zijn de bonen ook in de winter uit het buitenland verkrijgbaar voor ons, dus zien we het niet meer als heel bijzonder. Maar in Zeeland eten veel families nog traditioneel zoute bonen met spek op nieuwjaarsdag.

Snijbonen, de basis van de Zeeuwse zoute bonen

Weet jij nog een leuke lokale nieuwjaars eettraditie uit jouw dorp, stad of regio? Laat het dan weten!

Nieuwsgierig naar meer Nieuwjaars eet-tradities en andere Hollandse eettradities? Check dan eens deze verhalen op mijn blog die je vind onder het kopje Typisch Hollands

Visserijdag met gerookte vis in Spakenburg

01.01.2020
Geplaatst in Hollandse tradities
0 reacties

Stroopwafel sterren

stroopwafel sterren

Ben je nog op zoek naar een mooi zoete lekkernij voor oud en nieuw dat niet zo vet is als een oliebol? Of zoek je nog een leuk cadeautje om weg te geven met Nieuwjaar? Maak dan deze super eenvoudige stroopwafel sterren. Of laat de kids lekker hun gang gaan. Succes is gegarandeerd en je hebt er geen oven voor nodig! Hoe handig is dat? En wedden dat iedereen verrast is door je mooie koeken!

Lees verder

29.12.2015
Geplaatst in zoetigheden
0 reacties

Typisch Hollands

Op deze pagina vind je de verhalen over de verschillende culinaire tradities van ons land. Sommige hebben een leuke lokale achtergrond en anderen een rijke Hollandse historie. En allemaal zijn ze de moeite waard om vertelt te worden, want we mogen trots zijn op onze tradities en specialiteiten waar met veel zorg en toewijding aan gewerkt wordt door professionals met hart voor de zaak!